Gutun Owain, fl. c. 1451–98
Canwyd marwnad Guto gan Gutun Owain, bardd o dras uchelwrol a fu’n weithgar yng ngogledd-ddwyrain Cymru yn bennaf. Ceir dros drigain o gerddi wrth ei enw, yn gerddi mawl a marwnad yn bennaf ynghyd â cherddi gofyn a serch.
Achres Seiliwyd yr achres isod ar WG1 ‘Iarddur 1; HPF iii: 385–6; GO VIII.17–22; DE 101. Tanlinellir enw noddwr Guto.
Achres Gutun Owain
Ymddengys bod Gutun yn nai i’r Abad Siôn ap Rhisiart o Lyn-y-groes.
Ei yrfa Roedd Gutun yn gysylltiedig â rhannau o’r Mers yng ngogledd swydd Amwythig heddiw, sef plwyfi Llandudlyst a Llanfarthin, ac roedd ganddo dir yn nhrefgordd Ifton. Roedd yn ddisgybl i Ddafydd ab Edmwnd a bu’n bresennol gyda’i athro barddol yn eisteddfod Caerfyrddin c .1451, pan roes Dafydd, ynghyd â beirdd eraill, drefn newydd ar gerdd dafod eu dydd. Cofnodwyd y drefn honno maes o law mewn gramadegau barddol yn llaw Gutun. Abadau Glyn-y-groes oedd ei brif noddwyr, yr Abad Siôn ap Rhisiart a’r Abad Dafydd ab Ieuan , ond canodd hefyd i nifer o uchelwyr eraill a fu’n noddwyr i Guto yntau. Nid oedd cystal bardd â Guto, ond perthyn naws chwaethus a myfyriol i nifer o’i gerddi, yn arbennig ei gerddi gofyn dychmygus. Yn ogystal â’i ddysg farddol helaeth, roedd Gutun yn arbenigwr hefyd ar agweddau eraill ar ddysg ddiwylliannol, megis achyddiaeth, herodraeth, testunau crefyddol, croniclau a brudiau, ac roedd ei ddiddordebau’n amrywiol ac eang. Ymddengys iddo farw cyn troad yr unfed ganrif ar bymtheg, a’i gladdu yn Llanfarthin.
Ymhellach, gw. DNB Online s.n. Gutun Owain ; GO; Williams 1997; ByCy Ar-lein s.n. Gutun Owain .
Llyfryddiaeth Williams, J.E.C. (1997), ‘Gutun Owain’, A.O.H. Jarman and G.R. Hughes (eds.), A Guide to Welsh Literature ii: 1282– c.1550 , revised by D. Johnston (second ed., Cardiff), 240–55
Dewis person arall
Angharad ferch Dafydd o Nannau
Angharad ferch Dafydd o’r Cryniarth
Ann Herbert, iarlles Penfro, fl. c.1449–m. 1486
Catrin ferch Maredudd o Abertanad
Dafydd Bromffild o Fers, fl. c.1467
Dafydd Cyffin ab Iolyn o Langedwyn, fl. c.1444–m. 1461/2
Dafydd Llwyd ap Dafydd o’r Drenewydd, fl. c.1450au–m. 1465–9
Dafydd Llwyd ap Gruffudd, fl. c.1440–m. 1465, a Chatrin ferch Maredudd, m. 1465, o Abertanad
Dafydd Llwyd ap Tudur o Fodidris, fl. ail hanner y bymthegfed ganrif
Dafydd Mathau o Landaf, fl. c.1424–58
Dafydd Nanmor, fl. c.1445–m. 1485–90
Dafydd ab Edmwnd, fl. c.1450–97
Dafydd ab Ieuan, fl. c.1450
Dafydd ap Gwilym o Lwydiarth, fl. c.1472–80
Dafydd ap Llywelyn ap Hwlcyn
Dafydd ap Meurig Fychan, fl. c.1471/2–m. 1494, ac Elen ferch Hywel, fl. c.1480au, o Nannau
Dafydd ap Tomas o Flaen-tren, fl. c.1436–61
Edward IV, 1442–83
Edward Trefor ab Edward o Fryncunallt
Edward ap Dafydd o Fryncunallt, fl. c.1390–m. 1445, a’i deulu
Edward ap Hywel, fl. c.1450, a Gwenllïan ferch Rhys, fl. c.1450, o’r Faenor
Einion ap Gruffudd o Lechwedd Ystrad, fl. c.1450
Elen ferch Hywel o Nannau
Elen ferch Robert Pilstwn o’r Llannerch, fl. c.1400–50
Gruffudd Fychan ap Gruffudd Deuddwr o’r Collfryn, fl. c.1406–48
Gruffudd Fychan ap Gruffudd o Gorsygedol, fl. c.1461–m. 1483
Gruffudd ap Llywelyn o’r Chwaen
Gruffudd ap Rhys o Iâl, fl. c.1450
Gutun Owain, fl. c.1451–98
Gwenhwyfar ferch Elis Eutun o’r Plas Newydd
Gwenllïan ferch Rhys o’r Faenor
Gweurful ferch Madog o Abertanad, fl. c.1430–60
Harri Gruffudd o’r Cwrtnewydd, fl. c.1425–67
Huw Bwlclai ap Wiliam Bwlclai o Fiwmares, fl. c.1482–m. 1504
Huw Lewys ap Llywelyn o Brysaeddfed, fl. c.1461–85
Hywel Dafi, fl. c.1450–80
Hywel Grythor, fl. c.1480–1500
Hywel ab Ieuan Fychan o Foeliwrch, fl. c.1408–50
Hywel ab Owain o Lanbryn-mair, fl. c.1400–50/75
Hywel ap Llywelyn Fychan o Lyn Aeron, fl. c.1399–c.1439
Ieuan Deulwyn, fl. c.1460–88
Ieuan Fychan ab Ieuan o Bengwern, fl. c.1432–m. 1476/7
Ieuan ab Einion o’r Cryniarth, fl. c.1399–1435, a’i dylwyth
Ieuan ap Gruffudd Leiaf, fl. c.1450–1500
Ieuan ap Tudur Penllyn, 1433/40–c.1500
Llywelyn ab y Moel, fl. c.1395/1400–m. 1440
Llywelyn ap Gutun, 1430/40–c.1500
Maredudd ab Ifan Fychan o Gedewain, fl. c.1450
Maredudd ap Hywel o Groesoswallt, fl. c.1463–1503
Mathau Goch o Faelor, fl. c.1423–m. 1450
Meibion Llywelyn ap Hwlcyn o Fôn, fl. c.1451–1503/4
Meurig Fychan ap Hywel Selau, c.1400–60, ac Angharad ferch Dafydd, fl. c.1450au, o Nannau
Meurig ap Llywelyn o Fodsilin
Morgan ap Rhosier o Wynllŵg, fl. c.1417–48
Phylib ap Gwilym Llwyd o Drefgwnter, fl. c.1430au
Rheinallt ap Rhys Gruffudd, fl. c.1450
Rhisiart Cyffin ab Ieuan Llwyd, deon Bangor, fl. c.1470–m. 1492
Rhobert ab Ieuan Fychan o Goetmor, fl. c.1475
Rhosier ap Siôn Pilstwn o Emral, fl. c.1444–m. 1469
Rhys Grythor, fl. c.1480–1520
Rhys ap Dafydd o Uwch Aeron, fl. c.1423–m. 1439/40
Rhys ap Llywelyn o Fodychen
Rhys ap Siancyn o Lyn-nedd, fl. c.1440
Risiart Trefor ab Edward o Fryncunallt
Robert Trefor ab Edward o Fryncunallt, fl. c. 1429–m. 1452
Siancyn Hafart o Aberhonddu, fl. c.1430–50
Sieffrai Cyffin ap Morus, fl. c.1460–75, a Siân ferch Lawrence Stanstry, fl. c.1460–7, o Groesoswallt
Siân Bwrch ferch William Clopton o’r Drefrudd
Siân ferch Lawrence Stanstry o Groesoswallt
Siôn Abral o’r Gilwch, fl. c.1409–m. 1443
Siôn Dafi o Felwern, fl. c.1450–68
Siôn Edward o Blasnewydd, fl. c.1474–m. 1498, a’i wraig, Gwenhwyfar ferch Elis Eutun, m. 1520
Siôn Eutun ap Siâms Eutun o Barc Eutun, fl. c.1439–m. 1477
Siôn Hanmer ap Siôn Hanmer o Halchdyn a’r Llai, fl. c.1438–m. 1480
Siôn Talbod, ail iarll Amwythig, c.1413–m. 1460
Siôn Trefor ab Edward o Bentrecynfrig
Siôn ap Madog Pilstwn o Hafod-y-wern, fl. c.1450–65
Syr Bened ap Hywel, person Corwen, fl. c.1439–65
Syr Gruffudd ab Einion o Henllan, fl. c.1478–92
Syr Hywel ap Dai o Laneurgain, fl. c.1476–84
Syr Rhisiart Gethin ap Rhys Gethin o Fuellt, fl. c.1424–38
Syr Rhisiart Herbert o Golbrwg, fl. c.1457–m. 1469
Syr Rhys ap Tomas o Abermarlais, 1448/9–1525
Syr Rhys, fl. c.1465–71
Syr Rosier Cinast ap Gruffudd o’r Cnwcin, fl. c.1454–m. 1495/6
Syr Siôn Bwrch ap Huw Bwrch, 1414–71, a Siân Bwrch ferch William Clopton, fl. c.1419–44/5, o’r Drefrudd
Syr Siôn Mechain, person Llandrinio, fl. c.1470
Syr Water Herbert, c.1461–m. 1507
Syr Wiliam ap Tomas o Raglan, c.1380au–m. 1445
Syr Wiliam, offeiriad Merthyr Tudful, fl. c.1440
Tomas Salbri ap Harri Salbri o Leweni, fl. c.1447–m. 1490, a’i dylwyth
Tomas ap Watgyn o Landdewi Rhydderch, fl. c.1441
Trahaearn ab Ieuan o Ben-rhos, fl. 1454–1480au
Tudur Aled ap Rhobert o Iâl, fl. c.1465–1525
Tudur Penllyn, 1415/20–c.1485
Wiliam Fychan ap Gwilym o’r Penrhyn, fl. c.1420–m. 1483
Wiliam Herbert o Benfro a Llanfihangel Troddi, fl. c.1462–m. 1524
Wiliam Herbert o Raglan, ail iarll Penfro, 1455–90
Wiliam Herbert o Raglan, iarll cyntaf Penfro, c.1423–m. 1469
Wiliam Rodn ap Richard Rodn o Holt, fl. c.1445–67
Wiliam ap Gruffudd o Gochwillan, fl. c.1466–m. 1500
Yr Abad Dafydd ab Ieuan o Lyn-y-groes, fl. c.1480–m. 1503
Yr Abad Dafydd ab Owain o Ystrad Marchell, fl. c.1480/5–m. 1513
Yr Abad Dafydd o Faenan
Yr Abad Rhys ap Dafydd o Ystrad-fflur, fl. c.1430–m. 1440/1
Yr Abad Siôn ap Rhisiart o Lyn-y-groes, fl. c.1455–80
Yr Abad Tomas o Amwythig, fl. c.1433–m. 1459